In oktober 2024 publiceerde Amnesty International een uitgebreid rapport dat diepgaand ingaat op de aanhoudende uitdagingen waarmee Venezolaanse vluchtelingen op Aruba worden geconfronteerd. Het rapport bracht talrijke tekortkomingen aan het licht in de bescherming en behandeling van deze kwetsbare groep mensen, en bekritiseerde het ontbreken van een specifieke asielwetgeving. Deze situatie leidt tot een klimaat van onzekerheid en angst onder de duizenden Venezolanen die naar het eiland zijn gevlucht om te ontsnappen aan de humanitaire crisis in hun thuisland.
De Movimiento Electoral di Pueblo (MEP), de huidige regeringspartij van Aruba, kwam in het verleden met een belangrijke belofte: het invoeren van amnestiemaatregelen voor ongedocumenteerde Venezolaanse migranten, bedoeld om hen meer juridische bescherming en stabiliteit te bieden. Tot op heden is er echter geen enkel teken dat deze toezegging is nagekomen. In plaats daarvan blijven veel migranten gevangen in een juridisch vacuüm, zonder duidelijke toegang tot asielprocedures en met voortdurende dreiging van detentie en uitzetting.
Volgens Amnesty International worden asielzoekers op Aruba vaak geconfronteerd met harde omstandigheden. Velen worden vastgehouden in detentiecentra zonder voldoende toegang tot juridische bijstand of fatsoenlijke levensomstandigheden. Dit geldt zelfs voor kwetsbare groepen, zoals kinderen en gezinnen. Het rapport roept de Arubaanse overheid op om niet alleen de beloofde amnestie snel in te voeren, maar ook om bredere hervormingen door te voeren die asielzoekers beter beschermen en hun fundamentele rechten respecteren.
Deskundigen op het gebied van mensenrechten hebben gewezen op de druk die Aruba ervaart door de aanzienlijke toestroom van migranten, wat heeft geleid tot uitdagingen in het beheren van de beschikbare middelen en diensten. Toch benadrukt Amnesty dat deze moeilijkheden geen rechtvaardiging mogen vormen voor het schenden van mensenrechten. “Het is van cruciaal belang dat Aruba de nodige stappen onderneemt om zich te houden aan internationale verdragen en verplichtingen op het gebied van de bescherming van vluchtelingen,” aldus het rapport.
Burgers en activisten op het eiland hebben gemengde reacties op het rapport en de kritiek van Amnesty. Sommigen steunen de oproep tot hervorming en pleiten voor humanitaire oplossingen die voldoen aan internationale normen, terwijl anderen wijzen op de beperkte middelen van Aruba en roepen op tot steun van de internationale gemeenschap om deze crisis aan te pakken.
De komende maanden zullen cruciaal zijn om te zien of de MEP haar beloftes waarmaakt en stappen zet om het beleid te verbeteren. Internationale organisaties en mensenrechtenwaarnemers zullen de ontwikkelingen nauwlettend volgen om ervoor te zorgen dat de rechten van vluchtelingen niet langer worden geschonden en dat Aruba zijn verantwoordelijkheid als gastland serieus neemt.
Amnesty International blijft aandringen op concrete acties en dringt er bij de Arubaanse overheid op aan om niet langer te wachten met het ontwikkelen van een robuust juridisch kader dat de rechten van asielzoekers en migranten beschermt. Het rapport onderstreept dat het tijd is voor Aruba om niet alleen te reageren op de onmiddellijke uitdagingen, maar om een langdurige oplossing te vinden die recht doet aan de menselijke waardigheid van alle migranten op het eiland.