Uit het jaarverslag van 2024 van de Raad van Advies (RvA) blijkt dat er meerdere structurele hervormingen en verbeteringen worden aanbevolen aan de Arubaanse regering. Hieronder de belangrijkste punten:
1. Algemeen Beleidskader voor Overheids-NV’s en Publiekrechtelijke Rechtspersonen
De RvA adviseert het opstellen van een uniform beleidskader voor overheids-NV’s en entiteiten met een publiekrechtelijke taak. Dit kader moet waarborgen dat:
- Overheidsentiteiten transparante financiële rapportages verstrekken.
- Kritieke prestatie-indicatoren worden vastgesteld en gemonitord.
- Good governance-principes worden geïmplementeerd.
- Zowel interne als externe toezichtmechanismen worden versterkt.
2. Uniform Beleidskader voor Zelfstandige Bestuursorganen (ZBO’s)
De RvA dringt erop aan om eenduidige regels te formuleren voor de instelling, inrichting en aansturing van ZBO’s.
- Dit voorkomt onnodige verschillen en versnippering binnen de overheid.
- De RvA suggereert als voorbeeld de Nederlandse Kaderwet voor ZBO’s, die als leidraad kan dienen.
3. Opstellen van een Deelnemingenbeleid
De overheid moet als aandeelhouder duidelijke richtlijnen vaststellen voor de governance van overheidsbedrijven:
- De overheid moet zich beperken tot het bepalen van de grote beleidslijnen, zonder zich te mengen in operationele bedrijfsvoering.
- Bestuursleden en toezichthouders moeten op basis van deskundigheid en ervaring worden benoemd.
- Er moet een regelmatige toetsing plaatsvinden van de strategie en bedrijfsvoering door toezichtorganen.
4. Hervorming van het Subsidielandschap
Er is sprake van een versnipperd en inefficiënt subsidiesysteem, waarbij veel instellingen afhankelijk zijn van kleine subsidies. De RvA stelt:
- Er moet een nieuwe subsidieverordening komen die rechtmatigheid, effectiviteit en doelmatigheid garandeert.
- De overheid moet consolidatie en schaalvergroting stimuleren bij gesubsidieerde instellingen.
- Uitvoering en wetgeving moeten beter op elkaar worden afgestemd.
5. Financiële Transparantie bij Overheidsentiteiten
De RvA adviseert:
- Een dividend- en reserveringsbeleid op te stellen voor overheids-NV’s.
- Duidelijke afspraken te maken over financiële en bedrijfseconomische ratio’s voor deze entiteiten.
- Jaarlijks een rapportage over staatsdeelnemingen naar de Staten te sturen, naar Nederlands model.
6. Herdefiniëring van Overheidstaken en Publieke Belangen
De overheid moet een systematische evaluatie uitvoeren van haar taken:
- Wat moet de overheid zelf doen en wat kan worden afgestoten of verzelfstandigd?
- Bepalen welke diensten kunnen worden samengevoegd of beëindigd.
- Doorlichting van (semi-)overheidsbedrijven moet publiekelijk worden gedeeld.
7. Langetermijnvisie en Stabiliteit in Beleidsvorming
- De RvA waarschuwt voor voortdurende herstructureringen van ministeries bij elke regeringswisseling, wat leidt tot instabiliteit.
- De Raad adviseert een integraal en consistent beleidsplan dat over meerdere regeringsperiodes heen blijft gelden.
8. Transparantie en Depolitisering van Benoemingen
- De Raad adviseert op verdiensten gebaseerde benoemingen in plaats van politieke invloeden.
- Ministeriële inmenging bij benoemingen van overheids-NV’s moet worden beperkt.
9. Overweging van Samenwerking binnen het Koninkrijk
- Voor bepaalde verzelfstandigingen wordt aangeraden samenwerking met andere landen in het Koninkrijk te overwegen.
- Dit kan leiden tot kostenbesparing, kwaliteitsverbetering en efficiëntie, bijvoorbeeld bij meteorologische diensten en nationale statistiekorganisaties.
Conclusie
De RvA dringt aan op structurele hervormingen in de bestuurlijke efficiëntie, transparantie en financiële discipline van de Arubaanse overheid. De implementatie van deze aanbevelingen kan bijdragen aan een stabielere en toekomstbestendige overheid.
Wil je een diepere analyse van specifieke aanbevelingen of implicaties voor de huidige regering? Laat het me weten!
