De Nederlandse krijgsmacht in het Caribisch deel van het Koninkrijk verschuift haar aandacht zichtbaar van vooral drugsbestrijding naar bredere veiligheidsbewaking. Aanleiding zijn de oplopende spanningen tussen de Verenigde Staten en Venezuela en de groeiende onrust op de ABC-eilanden.
Volgens berichtgeving van NL Times houden Nederlandse militairen op Aruba, Bonaire en Curaçao de omringende wateren intensiever in de gaten, terwijl operaties tegen drugssmokkel worden teruggeschroefd ten gunste van maritieme monitoring. Een door de krant aangehaalde hoogleraar Koninkrijksrelaties spreekt van duidelijke nervositeit in het Caribisch deel van het Koninkrijk.
Zr.Ms. Groningen draait zwaardere patrouilles
Het patrouilleschip Zr.Ms. Groningen, dat als stationsschip in de regio fungeert, vaart extra controles rond Aruba, Bonaire en Curaçao. Nederlandse media melden dat het toezicht op de wateren is opgevoerd sinds de militaire opbouw van de VS in de Caribische Zee in het kader van de operatie Southern Spear.
De bemanning ervaart de inzet in de regio als fysiek zeer zwaar, mede door de toegenomen patrouilles en het complexere dreigingsbeeld rond Venezuela, zo wordt in dezelfde berichtgeving geschetst. Telegraaf
Officieel: geen directe dreiging, maar wel waakzaamheid
De commandant van de marine-eenheden in het Caribisch gebied benadrukte recent in lokale media dat de ABC-eilanden niet direct betrokken zijn bij operatie Southern Spear. De Amerikaanse Forward Operating Location (FOL) op Curaçao zou tot nu toe niet worden ingezet voor deze operatie; vluchten vanaf de basis moeten onbewapend zijn en vallen onder strikte afspraken tussen Nederland en de VS.
De officiële lijn van Defensie is daarmee: geen acute militaire dreiging voor Aruba, Bonaire en Curaçao, maar wel verhoogde waakzaamheid en scenario-planning nu de spanningen in de regio oplopen. Volgens een recente toelichting aan de Tweede Kamer houdt het kabinet rekening met verschillende mogelijke ontwikkelingen in het Caribisch gebied en bereidt Defensie zich daarop voor.
Instabiliteit Venezuela verandert werk van Kustwacht
De Kustwacht Caribisch Gebied, die onder beheer van Defensie valt, signaleert al langer dat de instabiliteit in Venezuela en grensoverschrijdende criminaliteit grote invloed hebben op haar taken. In het Jaarplan 2025 wordt gesproken over de noodzaak van extra personeel en de vervanging van materieel om beter voorbereid te zijn op een onrustige omgeving.
Waar de kustwacht en marine zich traditioneel sterk richtten op drugsbestrijding en smokkel, verschuift het accent nu naar een breder beeld van grensbewaking, situational awareness en bescherming van de territoriale integriteit van het Caribisch deel van het Koninkrijk.
Onrust en vragen op de eilanden
Op Curaçao volgen inwoners en politici de ontwikkelingen met zorg. Lokale media beschrijven hoe burgers zich afvragen of hun eiland “in de vuurlinie” terecht kan komen als het conflict tussen de VS en Venezuela verder escaleert.
In de Staten van Curaçao is al om extra uitleg van de regering en veiligheidsdiensten gevraagd, met name over de mogelijke rol van de Amerikaanse FOL op Hato bij eventuele operaties van de VS.
Ook economische risico’s – bijvoorbeeld voor toerisme, luchtvaart en handel – worden genoemd in analyses van Nederlandse en Caribische media: een verslechterd veiligheidsimago kan de eilanden hard raken, ook als er nooit een schot wordt gelost.
Balans tussen geruststelling en transparantie
De huidige lijn van Den Haag en de militaire leiding is een dubbele boodschap:
- enerzijds: “er is geen directe dreiging voor Aruba, Bonaire en Curaçao”;
- anderzijds: een duidelijke erkenning dat de veiligheidssituatie in de regio “onrustig” en “dynamisch” is en continue monitoring en scenario-voorbereiding vereist.
Voor de ABC-eilanden betekent dit concreet dat Nederlandse marineschepen en de kustwacht de komende tijd zichtbaarder zullen zijn op en rond de eilanden, met minder nadruk op pure drugsjacht en meer op het bewaken van stabiliteit in een regio waar de geopolitieke spanningen snel kunnen verschuiven.
